Ο Αστεροειδής Γλυκάνισος ανήκει στο είδος Illicium verum της οικογένειας Illiciaceae
Να μην συγχέεται με τον Άνισο, (Πιμπινέλλη το άνισον (Pimpinella anisum), ο οποίος επίσης, συχνά αναφέρεται και ως γλυκάνισος.
Γλυκάνισο – Pimpinella anisum: Άρωµα υγείας

Το άνισο το αστεροειδές, ή Ιλλίκιον το γνήσιον (Illicium verum), είναι ένα μεσαίου μεγέθους αυτόχθονο αειθαλές δέντρο, από το βορειοανατολικό Βιετνάμ και τη νοτιοδυτική Κίνα. Είναι μπαχαρικό που μοιάζει πολύ στη γεύση, με τον γλυκάνισο, ο οποίος λαμβάνεται από το αστεροειδούς σχήματος περικάρπιο (pericarp) [Σημ. 1] των καρπών του Illicium velum τα οποία συλλέγονται λίγο πριν την ωρίμανση.Ο αστεροειδής γλυκάνισος αυξάνει την περισταλτικότητα του εντέρου, προάγοντας την πέψη και ανακουφίζοντας από δυσκοιλιότητα και μετεωρισμό, κολικούς και φουσκώματα, καθώς πιστεύεται ότι διαλύει το αέριο περιεχόμενο του γαστρεντερικού σωλήνα.

Το έλαιο από το αστεροειδές γλυκάνισο είναι ένα άκρως αρωματικό έλαιο, το οποίο χρησιμοποιείται στη μαγειρική, αρωματοποιΐα, στα σαπούνια, τις οδοντόκρεμες, τα στοματικά διαλύματα και τις δερματικές κρέμες. Περίπου το 90% της παγκόσμιας καλλιέργειας αστέρα γλυκάνισου χρησιμοποιείται για την εξαγωγή του σικιμικού οξέος, ένα χημικό ενδιάμεσο που χρησιμοποιείται στη σύνθεση της οσελταμιβίρης.

Ονοματολογία

Το Ιλλίκιο (Illicium), προέρχεται από το Λατινικό illicio, που σημαίνει «δελεάζω». Ο Π. Γεννάδιος στο φυτολογικό του λεξικό ονομάζει το γένος «Θέλκτρον». Στα Περσικά, το άνισο το αστεροειδές, καλείται bādiyān (μπαντιάν), εξ ου και η Γαλλική του ονομασία badiane.

Στην Ινδία, ονομάζεται badian ή phoolchakri και στο Πακιστάν, ονομάζεται badian. Κοινώς αποκαλείται αστεροειδής γλυκάνισος ή το αστεροειδές άνισο (star anise), αστεροειδής σπόρος γλυκάνισου (star anise seed), Κινεζικός αστεροειδής γλυκάνισος (Chinese star anise) ή badiam.

Χρήσεις στην Μαγειρική

Το άνισο το αστεροειδές περιέχει ανηθόλη (anethole), το ίδιο συστατικό που δίνει στον Pimpinella anisum-γλυκάνισο το άρωμά του. Πρόσφατα, το αστεροειδές άνισο έχει τεθεί σε χρήση στο Δυτικό Κόσμο ως ένα λιγότερο δαπανηρό υποκατάστατο γλυκάνισου στο ψήσιμο, καθώς και για την παραγωγή λικέρ, πιο ευδιάκριτα στην παραγωγή του λικέρ Galliano.

Επίσης, χρησιμοποιείται για την παραγωγή του sambuca, pastis και πολλών τύπων από αψέντι. Το άνισο το αστεροειδές, ενισχύει τη γεύση του κρέατος.[2] Χρησιμοποιείται ως καρύκευμα κατά την προετοιμασία του biryani[ Σημ. 2] και του Μασάλα (τσάι) σε ολόκληρη την Ινδική υποήπειρο.

Χρησιμοποιείται ευρέως στην Κινεζική κουζίνα καθώς και στην Ινδική κουζίνα, όπου είναι το κύριο συστατικό του γκαράμ μασάλα και στις κουζίνες της Μαλαισίας και της Ινδονησίας. Καλλιεργείται ευρέως, για εμπορική χρήση στην Κίνα, Ινδία και τις περισσότερες άλλες χώρες της Ασίας.

Το άνισο το αστεροειδές, είναι ένα συστατικό του παραδοσιακού μείγματος πέντε καρυκευμάτων, της Κινεζικής μαγειρικής. Είναι επίσης, ένα σημαντικό συστατικό στην παραγωγή του phở, μια Βιετναμέζικη σούπα μανέστρα. Χρησιμοποιείται επίσης, στην Γαλλική συνταγή του θερμού κρασιού: που ονομάζεται vin chaud (ζεστός οίνος).

Φαρμακευτική χρήση

Ως φαρμακευτικό φυτό (medicinal plant), το ιλίκιο φέρει ιστορία άνω των χιλίων ετών με χρήσεις του σε μορφή αφεψίματος, βάμματος, αλοιφής. Έχει ιδιότητες αντιβακτηριακές – αντιμυκητιακές (χάρις στην ανηθόλη) και αντιϊκές (χάρις στο σικιμικό οξύ – τη βασική πρόδρομη ένωση για την παραγωγή του αντιγριπικού φαρμάκου Tamiflu).

Είναι βότανο χωνευτικό, αντιρρευματικό, εφιδρωτικό και αντιπυρετικό, διουρητικό και καθαρτικό, ηπαταγωγό. Ως θερμαντικό και σπασμολυτικό, τονωτικό της αιματικής κυκλοφορίας χρησιμοποιείται εξωτερικά για να ανακουφίσει τις μυϊκές κράμπες, την οσφυαλγία και το λουμπάγκο.

Λόγω της ορμονομιμητικής δράσης της ανηθόλης χρησιμοποιείται σε κάποιες χώρες ως γαλακταγωγό σε θηλάζουσες, ως εμμηναγωγό σε δυσμηνόρροια, ως συμπλήρωμα κατά την εμμηνόπαυση, ακόμα και ως αφροδισιακό σε άνδρες.

Σε εξωτερική και εσωτερική εφαρμογή (αιθέριο έλαιο και βάμμα), το βότανο αυτό αποτελεί πολύτιμο βοήθημα σε παθήσεις όπως η βρογχίτιδα, το άσθμα και ο απλός βήχας, με τονωτική και αποχρεμπτική δράση για το βλεννογόνο γι’ αυτό και η χρήση του σε παστίλιες και φόρμουλες για τον πονόλαιμο δεν προσδίδει απλά άρωμα στο προϊόν.

Ο αστεροειδής γλυκάνισος αυξάνει την περισταλτικότητα του εντέρου, προάγοντας την πέψη και ανακουφίζοντας από δυσκοιλιότητα και μετεωρισμό, κολικούς και φουσκώματα, καθώς πιστεύεται ότι διαλύει το αέριο περιεχόμενο του γαστρεντερικού σωλήνα.

Επίσης έχει ορεκτικές, αναλγητικές και ηρεμιστικές (σε προβλήματα αϋπνίας, υπερέντασης, πονοκεφάλου) ιδιότητες και είναι αποτελεσματικό σε μολύνσεις και κακοσμία του στόματος (αντιβακτηριακή δράση). Στην παραδοσιακή Κινεζική ιατρική έχει χρησιμοποιηθεί επίσης σε ημιπληγία και παράλυση του προσωπικού νεύρου, κοκίτη, χολέρα και φυματίωση.

Δερματικά, ο αστεροειδής γλυκάνισος έχει χρησιμοποιηθεί παραδοσιακά κατά της ψαμμίασης, των δερματικών παράσιτων (ψείρες κλπ.). Επίσης απομακρύνει τη λιπαρότητα του δέρματος και έχει αντιοξειδωτική δράση γι’ αυτό και χρησιμοποιείται ευρέως και στη βιομηχανία καλλυντικών (κρέμες κλπ.).

Χρησιμοποιείται επίσης ως αρωματικό σε οδοντόπαστες και αρώματα.

Τέλος είναι αποτελεσματικό εντομοκτόνο (σκόρος, κατσαρίδες).

Στην αρωματοθεραπεία το ιλίκιο αυξάνει την νοητική λειτουργία και βοηθά σε καταστάσεις υπολειτουργίας του κέντρου κρίσης (αναποφασιστικότητα), προάγει την ψυχική ισορροπία, ανακουφίζει από ψυχική κούραση.

Πηγή: Προϊόντα της φύσης
Photo Credits: pixabay